علائم و درمان تشنج در کودکان و نوزادان
دکتر رامین زارع، متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در ارومیه در گفت‌وگو با سرویس سلامت باریش نیوز اظهار کرد: تشنج زمانی اتفاق می‌افتد که عملکرد مغز مختل شده و باعث تغییر در حرکات، توجه و تمرکز و سطح هوشیاری فرد می‌شود. انواع مختلف تشنج ممکن است در بخش‌های مختلف مغز ایجاد شده و گسترش یابد (همه بدن را در برگیرد). تشنج ممکن است به دلایل مختلفی در کودکان اتفاق بیفتد. تشنج در نوزاد متولد شده بسیار متفاوت از تشنج در بزرگسالان، کودکان مدرسه‌ای و خردسالان است.
وی افزود: تشنج به خصوص در کودکانی که سابقه ابتلا به آن را نداشته‌اند برای والدین ترسناک و دلهره‌آور است. تمامی کودکانی که برای اولین مرتبه دچار تشنج می‌شوند و یا کودکانی که به دفعات دچار اختلالات تشنج می‌شوند باید برای معاینه به یک متخصص کودکان مراجعه کنند. تشنج در کودکان علائم متفاوتی دارد. یک توصیف کلی از حرکات مشهود و سطح هوشیاری کودک می‌تواند به پزشک در تشخیص نوع تشنج کمک کند.
زارع گفت: با این که تشنج می‌تواند به دلایل متعددی اتفاق بیفتد اما دلیل بروز تشنج در کودکان هنوز ناشناخته است. عموماً برخی از دلایل عبارتند از:
سابقه فامیلی تشنج
عفونت‌هایی مانند مننژیت
مشکلات پیش‌رونده مانند فلج مغزی
ضربه به سر
اختلالات متابولیسمی
داروها
سموم
اختلالات عروق خونی
خونریزی مغزی
بسیاری از مشکلات شناخته نشده
حدود یک‌چهارم کودکان مبتلا به تشنج به برخی دیگر از اختلالات و بیماری‌ها نیز دچار هستند. این اختلالات شامل غش کردن، حبس نفس، وحشت و کابوس‌های شبانه، میگرن و اختلالات روانی می‌شود.
وی به علائم تشنج در کودکان اشاره کرد وگفت: مشهودترین علامت تشنج، تکان‌های عمومی بدن است. کودک دچار پرش‌های ریتمیک و اسپاسم عضلانی شده و در برخی موارد دچار اختلالات تنفسی شده و چشم‌های او می‌رود. پس از بروز تشنج معمولاً کودک خواب‌آلوده و گیج بوده و چیزی به یاد نمی‌آورد. این گروه از علائم با تشنج گراندمال (عمومی) و تشنج همراه با تب مشترک است. کودکان مبتلا به تشنج غایب (صرع خفیف) داری علائم کاهش هوشیاری و چشمک زدن هستند که سریع شروع شده و به سرعت خاتمه می‌یابد. حرکات تشنجی وجود ندارد.این کودکان بلافاصله پس از تشنج می‌توانند به کارهای خود ادامه دهند.
وی افزود: حرکات مکرر مانند جویدن، صداهای لب یا دست زدن که پس از گیجی ایجاد می‌شود در کودکان مبتلا به اختلالات تشنج شایع بوده و به تشنج پیچیده جزئی معروف است. تشنج جزئی معمولاً فقط یک گروه از عضلات را در برمی‌گیرد که دچار اسپاسم و حرکات تشنجی می‌شوند.اسپاسم ممکن است از یک گروه از عضلات به گروه دیگر منتقل می‌شود که به آن تشنج رونده (مارس) گفته می‌شود.کودکان مبتلا به این نوع از تشنج ممکن است رفتارهای شدید در خلال بروز تشنج انجام داده و ممکن است بروز تشنج را به یاد آورند یا به یاد نیاورند.
زارع ادامه داد: اگر کودک مبتلا به تشنج باشد، پزشکان برخی از معاینات فیزیکی و بالینی را انجام می‌دهند. آنها از والدین در مورد سوابق خانوادگی تشنج پرسش‌هایی خواهند کرد. نوار مغزی (که در آن امواج مغزی با استفاده از قرار دادن سنسور روی جمجمه ضبط می‌شوند) برای بررسی و ارزیابی فعالیت‌های الکتریکی غیرعادی در مغز انجام می‌شود. نوار مغزی زمانی که نوزاد یا کودک خوب و بیدار است انجام می‌شود. پزشکان برخی دیگر از آزمایش‌ها را برای تشخیص دلایل به کار می‌برند که برخی از آنها عبارتند از:
*اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون، با استفاده از متصل کردن سنسور به انگشتان دست (پالس اکسیمتری) برای تشخیص پایین بودن سطح اکسیژن
*آزمایش خون برای اندازه‌گیری میزان قند (گلوکز)، کلسیم، منیزیم، سدیم و مواد دیگر برای تشخیص اختلالات متابولیسمی
*اسپینال تپ (پونکسیون کمری) برای نمونه‌برداری از مایعات اطراف مغز و نخاع (مایع مغز نخاعی) که برای تشخیص عفونت‌های مغزی و اختلالات دیگر مورد آزمایش قرار گیرد.
*کشت خون و ادرار برای تشخیص عفونت
*تصویربرداری از مغز مانند توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) یا در برخی موارد سونوگرافی برای بررسی بدشکلی مغز، خونریزی و آسیب‌های ساختاری دیگر در بافت مغز (برای مثال آسیب‌هایی که به دلیل سکته مغزی ایجاد شده‌اند)
وی در مورد درمان این بیماری گفت: درمان عموما بر علت تمرکز دارد. برخی از کودکان برای کنترل تشنج باید دارو (داروهای ضد تشنج) مصرف کنند.
متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در ارومیه در پایان به درمان های فوری تشنج اشاره و تصریح کرد: وقتی که یک کودک دچار تشنج می‌شود، والدین یا پرستار او باید کارهای زیر را انجام دهد تا از آسیب دیدن کودک جلوگیری شود:
*کودک را روی پهلو بخوابانید
*کودک را از مناطق خطرناک دور کرده (مانند راه پله یا از نزدیکی اشیا تیز)
*چیزی در دهان کودک قرار ندهید و سعی نکنید که زبان کودک را بگیرید
*نباید هیچ چیزی در دهان فردی که دچار تشنج شده است قرار داده شود.
پس از پایان تشنج، انجام اقدامات زیر می‌تواند مفید باشد:
*تا زمانی که کودک به طور کامل هوشیاری خود را به دست آورد نزد وی بمانید
*وضعیت تنفس کودک را بررسی نمایید و اگر کودک نفس نمی‌کشد از تنفس دهان به دهان برای بازیابی تنفس او کمک بگیرید
*هیچ غذا، مایعات یا دارویی در دهان کودک قرار ندهید تا به طور کامل هوشیاری خود را به دست آورد
*بررسی کنید که آیا کودک تب دارد یا نه، در صورتی که کودک تب داشت به او استامینوفن یا ایبوپروفن داده و لباس‌های گرم او را از تنش درآورید.
اگر تشنج بیش از ۱۵ دقیقه طول بکشد، پزشک داروهایی مانند لورازپام یا فنی توئین ضد تشنج که معمولاً تزریقی هستند (داخل وریدی) را برای پایان دادن به تشنج تجویز می‌کند. کودکان مبتلا به صرع باید به طور دقیق برای مشکلات تنفسی و فشار خون تحت نظر باشند.
آدرس و شماره تماس دکتر رامین زارع، متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در ارومیه
ارومیه: خیابان حسنی، روبروی بیمارستان مهزاد، ساختمان لقمان ۳، طبقه 2
شماره تماس: 09153414736_33431204
نظر دهید