علائم و تشخیص بیماری انسفالوپاتی هیپوکسیک – ایسکمیک
رامین زارع، متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در ارومیه در گفتوگو با سرویس سلامت باریش نیوز اظهار کرد:آسیب مغزی ناشی از هیپوکسی یک روند در حال تکامل است. هنگامی که جریان خون به قسمت های مغز قطع می شود، سلول ها شروع به تجزیه، مرگ و آزاد سازی مواد سمی برای سلول های دیگر می کنند، سپس این سلول ها از بین می روند و واکنش زنجیره ای را ادامه می دهند، که باعث می شود آسیب مغزی در طی چند ساعت یا چند روز گسترش یابد. هیپوترمی درمانی(القای هیپوترمی) می تواند به برهم زدن این واکنش زنجیره ای کمک کند.
- تشنج و مرحله پس از تشنج
- کومای هیپوگلیسمیک
- آسیب تروماتیک مغز
- سکته ساقه مغز یا خونریزی
- خونریزی مغزی
- انسفالوپاتی متابولیک
- مسمومیت دارویی
- خونریزی زیر عنکبوتیهای
سوال دیگری که از دکتر پرسیده شد ، چگونگی ایجاد و علتهای انسفالوپاتی هیپوکسیک – ایسکمیک بود و وی در پاسخ اعلام کرد :
- یک وضعیت متأسفانه شایع آسیب مغزی معمولاً برگشتناپذیر که در نتیجهٔ کاهش بحرانی جریان خون مغز یا فقدان اکسیژنرسانی به نورونهای مغزی ایجاد میشود.
- معمولاً ثانویه به ایست قلبی، آریتمی بطنی، مسمومیت با گاز منوکسید کربن، شوک (سپتیک یا هموراژیک)، غرقشدگی، خفگی یا نارسایی تنفسی ناشی از هر علتی ایجاد میشود.
- به طور طبیعی، جریان خون مغز حدود ml55 به ازای هر ۱۰۰ گرم از بافت مغزی حفظ میشود. به هر حال وقتی حد تحتانی منحنی خود تنظیمی از مدت ۵ دقیقه تجاوز نماید یا وقتی جریان خون مغز به کمتر از ml15 به ازای هر ۱۰۰ گرم بافت مغز در دقیقه برسد، نکروز آشکار نورونهای حساس شامل نورونهای کورتیکال، هستههای قاعدهای، سلولهای تالامیک و سلولهای پورکنژ مخچه رخ میدهد (نورونهای ساقه مغز و طناب نخاع مقاومتر به آسیب هستند).
- آنوکسی یا ایسکمی منجر به ادم سلولی و نکروز میشود.
وی در خصوص علایم و نشانههای بالینی انسفالوپاتی هیپوکسیک – ایسکمیک اظهار کرد :
- تظاهر بالینی بستگی به شدت و طول مدت هیپوکسی و ایسکمی دارد.
- آنوکسی کمتر از ۵ دقیقه ممکن است تنها ایجاد گیجی یا آژیتاسیون به همراه اشکال خفیف در حافظه به محض بهبودی نماید.
- آنوکسی بیش از ۵ دقیقه منجر به استوپور و کوما میشود.
- آپنه
- مردمکهای دیلاته و ثابت
- فقدان حرکات چشمی سر عروسکی
- وضعیت دسربره یا دکورتیکه
- علایم بابنسکی دو طرفه
- کاهش رفلکسهای وتری عمقی
- تشنج (ژنرالیزه یا میوکلونیک)، ممکن است دهان یا صورت را درگیر نماید.
دکتر زارع در خصوص چگونگی تشخیص بیماری انسفالوپاتی هیپوکسیک – ایسکمیک اظهار کرد :
- شرح حال و معاینه فیزیکی شامل GCS
- ارزیابی آغازین شامل ECG، CXR، ABG و CBC و بیوشیمی
- EEG ممکن است کندی، فعالیت تشنجی یا الگوهای burst-suppression را نشان دهد (پیشآگهی ضعیف).
- CT اسکن یا MRI سر اغلب طبیعی هستند اما ممکن است انفارکتوس ناحیهٔ آبریزی (Watershed) در مناطقی که خونرسانی کم است و یا علایم ادم مغزی ژنرالیزه را نشان دهند.
آیا درمانی برای بیماری انسفالوپاتی هیپوکسیک – ایسکمیک وجود دارد؟
متخصص اطفال در پاسخ گفت :ممکن است آسیب های ناشی از هیپوکسیک تا زمانی که کودک دچار تاخیر در رشد نشده باشد، آشکار نشود. به عنوان مثال، تا زمانی که کودک برای رسیدن به نقاط عطفی مانند خزیدن یا راه رفتن تلاش نکند، ممکن است تأثیرات روی تحرک مشاهده نشود.
به محض آسیب دائمی مغز، هیچ درمانی برای هیپوکسیک وجود ندارد. با این حال، بسیاری از روش های درمانی وجود دارد که می تواند علائم و عملکرد را در کودکان مبتلا به HIE، بهبود بخشد ، به طور مثال :
- در صورت شکست اقدامات احیا و ایجاد کوما، راه هوایی را برقرار و تهویه را آغاز کنید.
- استروئیدها، بلوکرهای کانال کلسیم و آنتاگونیستهای گلوتامات اغلب استفاده میشوند اما سودی ندارند.
- سرد کردن بیمار (بهخصوص اگر تبدار باشد) در بعضی مطالعات نشاندهندهٔ بهتر شدن نتیجه شده است.
- داروهای ضدتشنج برای تشنج (مثل فنیتوئین، بنزودیازپینها) مورد مصرف دارد.
- یک بحث بیپرده و رُک با اعضای خانواده از نظر پیشآگهی و در بعضی موارد توجه به پیوند بافتها لازم است.
آدرس و شماره تماس دکتر رامین زارع، متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در ارومیه
ارومیه: خیابان حسنی، روبروی بیمارستان مهزاد، ساختمان لقمان ۳، طبقه 2
شماره تماس: 09144884001_33431204.
نظر دهید