نمایندگی مجلس؛ فقط سه دوره
به گزارش سرویس سیاسی باریش؛ نمایندگان مجلس در جریان بررسی طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب کردند که کاندیداتوری افرادی که ۳ دوره متوالی نماینده مجلس بودند، برای دوره چهارم ممنوع شود. تصویب این قانون به معنای خداحافظی نمایندگان قدیمی با بهارستان است و در نتیجه چهره‌های مجلس یازدهم متفاوت با مجالس قبلی خواهد شد که البته این تغییرات در کنار محاسنی که دارد معایبی هم خواهد داشت. خبرنگار باریش‌نیوزبرای پیگیری نظرات نمایندگان مجلس شورای اسلامی در خصوص این لایحه به سراغ خبرنگاران سابق و کنونی آذربایجان غربی در مجلس رفته که مشروح گفت‌وگوها به شرح زیر است:
کدام نمایندگان از ساختمان هرمی بهارستان خداحافظی می‌کنند؟
محمد آشوری‌تازیانی، اسفندیاراختیاری‌کسنویه یزد، حسین امیری خامکانی، عزیزاکبریان، مهرداد بائوج لاهوتی، یوناتن بت‌کلیا، علاءالدین بروجردی، مسعودپزشکیان، محمدرضا تابش، کاظم جلالی، شهباز حسن‌پوربیگلری، حسن خسته‌بند، محمد دهقانی نقندر، محمدرضا رضایی کوچی، علیرضا سلیمی، حسینعلی شهریاری، هادی شوشتری، محمدقسیم عثمانی، محمدحسین فرهنگی، حمیدرضا فولادگر، سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نادر قاضی‌پور، هادی قوامی، حسن کامران دستجردی، جبار کوچکی‌نژاد، جواد کریمی‌قدوسی، محمدمهدی مفتح، علیرضا محجوب، علی مطهری، سیامک مره صدق، سیدناصر موسوی لارگانی، علی لاریجانی، سیدحسین نقوی حسینی و عزت‌ا... یوسفیان ملا نمایندگانی هستند که با استناد به مصوبه مجلس فرصت کاندیداتوری و حضور در مجلس یازدهم را نخواهند داشت. از این لیست نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه و محمد قسیم عثمانی نماینده مردم بوکان در صورت تصویب این لایحه در مجلس از نمایندگان آذربایجان غربی هستند که فرصت حضور در انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال آتی را از دست خواهند داد. خبرنگار باریش‌نیوزبرای پیگیری نظرات نمایندگان مجلس شورای اسلامی در خصوص این لایحه به سراغ نمایندگان سابق و کنونی آذربایجان غربی در مجلس رفته که مشروح گفت‌وگوها به شرح زیر است: مرور درخواست محدودسازی
محدودیتی در نمایندگی وجود نداشته نباشد
«سیدمحمدتقی کبیری» نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی در رابطه با منع نمایندگان مجلس شورای اسلامی جهت ثبت نام در انتخابات پس از سه دوره متوالی نمایندگی اظهار داشت: طی سال‌های گذشته پیشنهادی مبنی بر منع نمایندگان پس از دو دوره متوالی به مجلس ارائه شد ولی در حال حاضر این پیشنهاد به سه دوره متوالی افزایش یافته است.
وی ادامه داد: این طرح از سویی می‌تواند فرصتی باشد تا افراد جدید روی کار آمده و تلاش کنند و همچنین از سوی دیگر فرصتی برای استراحت نمایندگان قدیمی فراهم سازد تا با استراحت در یک دوره در صورت نیاز در دوره‌های بعدی اقدام به حضور در انتخابات نمایند.
کبیری با اشاره به اینکه این موضوع از حساسیت خاصی برخوردار نیست، تصریح کرد: قطعا بهتر است تا محدودیتی در نمایندگی وجود نداشته نباشد و اگر قرار بر عدم حضور برخی افراد باشد، این اقدام با رای مردم مشخص شود.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی در رابطه با استانی شدم انتخابات گفت: انتخابات استان در حالت کلی طرح خوبی است اما با دو الزام رو به رو است.
وی افزود: استانی شدن انتخابات به دلیل آنکه نگاه نمایندگان کلان و ملی می‌شود مثبت است اما باید به کیفیت پشتیبانی مالی تبلیغات انتخابات استانی توجه داشت چرا که به نظر می‌رسد بیشتر مراکز و کانون‌های ثروت صاحب قدرت می‌شوند و همچنین مشکلاتی در مناطقی که غالبا شیعه نشین و یا سنی نشین می‌باشند به وجود خواهد آمد.
کبیری در پایان تاکید کرد با طرح انتخابات استانی محرومیت شهرهای کوچک افزایش خواهد یافت، لذا طرح انتخابات استانی در حال حاضر مناسب نیست.
پارلمان‌هایی موفق هستند که سن حضور نمایندگان در آنها بیشتر است
«موئد حسینی‌صدر»، نماینده سابق مردم خوی در مجلس شورای اسلامی گفت: قانون ممنوعیت ثبت‌نام نمایندگان در انتخابات مجلس بیش از سه دوره متولی محاسن و معایبی دارد که باید در تصویب نهایی آن مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد معایب این قانون بیش از مزایای آن باشد، خاطرنشان کرد: گرچه تصویب اینطرح شایدذ اندکی بتواند تمرکز نمایندگان به مسائل و موضوعات استانی را متمرکز کند تا خارج از فعالیت برای چیدمان تیم انتخاباتی، به امورات و دغدغه‌های حوزه انتخابی خود رسیدگی کند اما در کنار آن می‌تواند معایب بسیاری داشته باشد.
نماینده سابق مردم خوی در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: گاهی اوقات پرداختن به امور حاشیه‌ای سبب می‌شود نمایندگان تا حدودی از رسیدن به وظایف اصلی خود غافل شوند و به سمتی سوق داده شوند که بیشتر از اینکه پیگیر امور باشند ملاک تصمیماتشان جو و سلیقه جامعه باشد.
حسینی‌صدر، همچنین به معایب این طرح اشاره و خاطرنشان کرد: حضور متوالی در مجلس باعث خبره شدن فرد در موضوعات و مباحث کلان کشور شده و اشرافیت فرد به مسائل را افزایش می‌دهد و زمینه را برای شناسایی و انتخاب افراد نخبه و کارآمد از سوی نمایندگان برای حل مشکلات را فراهم می‌کند و خروج چنین افرادی در واقع هدررفت نیرو و سرمایه انسانی است که می‌تواند چالش‌های بسیاری را به وجود آورد.
وی با تصریح اینکه انتخاب نمایندگان با رأی و نظر مردم است و به نظر می‌رسد این قانون از سوی شورای نگهبان رد شود، یادآور شد: شورای نگهبان باید تفسیرکننده قانون باشد چراکه مخالفت آشکاری با قانون اساسی ندارد و شرط گذاشتن در انتخابات لزوما نمی‌تواند غیرمفید باشد
وی افزود: در دنیای امروز پارلمان‌هایی موفق هستند که سن حضور نمایندگان در آنها بیشتر است، چراکه در دوره اول حضور نمایندگان، مواردی دیده شده که نماینده اصلا با ساز و کار اجرایی و اداری مجلس آشنایی پیدا نمی‌کند.
مشاور رئیس برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه این قانون موجب هدر رفت تجربه نمایندگان در اداره حوزه انتخابیه خود می شود، گفت: مجلس می توانست به جای این قانون به صراحت حوزه دخالت و اظهار نظر نمایندگان را مشخص کند و برای نمایندگان وظایفی تعریف می‌شد تا افراد بیشتر در موضوعات حوزه انتخابی متمرکز شوند و از مسائل حاشیه‌ای دور شوند.
حسینی‌صدر، معتقد است که دنیا در حال حاضر با مدیریت نیروی انسانی است که روند رشد و توسعه را در پیش گرفته ولی وقتی مدیری در سطح بالایی قرار دارد و نماینده مخالف حضور فرد در عرصه‌های بالاتر است، در به‌کارگیری مدیر دخالت کرده و باعث می‌شود امور اداری و اجرایی کشور به دست افرادی سپرده شود که از توان ضعیف‌تری برخوردارند.
مشاور رئیس برنامه و بودجه کشور، خاطرنشان کرد: شاید تصور کسانی که قانون ممنوعیت حضور نمایندگان در انتخابات مجلس بیش از سه دوره متوالی را پیشنهاد داده‌اند، این باشد که نمایندگانی که سنوات حضور بیشتری در مجلس داشته باشد، می‌توانند اهرم فشار باشند، در حالی که به نظر می‌رسد تصور درستی نیست و این قانون معایب بیشتری نسبت به مزایای آن دارد و انتظار می‌رود که شورای نگهبان این قانون را رد کند.
قانون اساسی برای کاندیدشدن متوالی نمایندگان محدودیت ندارد
«سید هادی بهادری»، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در خصوص محدودیت نمایندگی در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: براساس قانون اساسی مشکلی برای کاندیداتوری نمایندگان در دوره‌های متوالی وجود ندارد چراکه آنچه مهم به نظر می‌رسد، رأی و خواسته مردم است.
وی با بیان اینکه موافق ممنوع بودن شرکت نمایندگان در انتخابات مجلس بیش از سه دوره متوالی نیست، گفت: وقتی مردم به یک نفر رأی می‌دهند نمی‌توان به خواسته مردم بی‌تفاوت شد و به نظر می‌رسد این مصوبه مشکلی برای ثبت‌نام نمایندگان بیش از سه دوره متوالی ایجاد نمی‌کند.
بهادری همچنین به طرح استانی‌شدن انتخابات مجلس اشاره کرد و گفت: استانی‌شدن انتخابات می‌تواند کشور را به سمت شفاف‌سازی برده و نگاه‌های مسئولان را نسبت به موضوعات ملی کلان‌نگر کند.
نماینده مردم ارومیه در مجلس ادامه داد: نگاه‌های موجود به مسائل کشور در این طرح از ریزبینی و تصمیم‌گیری‌های محفلانه به سمت دغدغه‌های ملی سوق داده می‌شود و این امر در شکوفایی و توسعه همه جانبه ملی می‌تواند اثربخش باشد.
نمایندگان چون نمی‌توانند در حوزه‌های دیگر ثبت‌نام کنند، به این طرح رای دادند
نادر قاضی‌پور با انتقاد از محدودیت نمایندگی اظهار کرد: اینکه برای نامزدی در مجلس شورای اسلامی محدودیت ایجاد کنیم، به نوعی نخبه‌کُشی محسوب شده و مردم هم نمی‌توانند به فرد مورد اعتماد خود رای دهند.
وی در ارتباط با مصوبه اخیر مجلس مبنی بر ممنوعیت شرکت در انتخابات مجلس به صورت سه دوره متوالی، گفت: برخی از نمایندگان که تصور دارند در حوزه انتخابیه خود رای نداشته باشند و چون نمی‌توانند در حوزه‌های دیگر ثبت‌نام کنند، به این طرح رای دادند.
قاضی‌پور با بیان اینکه نمایندگانی هم که برای بار اول فرصت حضور در مجلس پیدا کرده‌اند برای حذف رقبای قدیمی، این طرح را تصویب کردند، ادامه داد: به هر صورت چنین مصوبه‌ای را نخبه‌کُشی می‌دانم و این اعتقاد من از دغدغه شخصی خودم ناشی نمی‌شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس اضافه کرد: هر فردی که برای چهار یا پنج دوره متوالی می‌تواند رای آورده و به بهارستان راه پیدا کند نخبه محسوب می‌شود، چرا که در طول این مدت تجارب زیادی اندوخته و به مسائل مختلف کشور مسلط شده است.
وی خاطرنشان کرد: با این مصوبه کسانی از دور رقابت‌ها خارج می‌شوند که گرداننده اصلی کمیسیون‌های مجلس بوده و طرح‌های مهم و تاثیرگذار را تاکنون طراحی کرده‌اند، این طیف کسانی را در برمی‌گیرد که در مسائل مختلف موضع موافق و مخالف را اتخاذ کرده و حرفی برای گفتن داشته‌اند.
قاضی‌پور با اظهار اینکه من تابع قانون هستم و در صورت تائید مصوبه توسط شورای نگهبان از آن تبعیت خواهم کرد، بیان داشت: اما نباید از نظر دور داشت، این مصوبه و امثال آن به نوعی اهتمام برای سلب آزادی مردم بوده و مغایر با قانون اساسی است.
مروری بر طرح محدودیت نمایندگی مجلس شورای اسلامی
طرح محدود کردن حضور نمایندگان در بیش از 3 دوره پارلمان که تصویب شد از مدت‌ها قبل مطرح بود که به نتیجه نرسید. به عنوان نمونه در اواخر سال 82 مرکز پژوهش‌های مجلس به بررسی طرح محدود کردن حضور نمایندگان در بیش از دو دوره پرداخت و نتیجه آن را چنین ارائه داد: «هواداران محدودیت دوران نمایندگی عقیده دارند که این محدودیت‌ها باعث می‌شود افراد جدید با خصوصیات متفاوت وارد پارلمان شوند که این به نوبه خود موجب دمیده شدن روح تازه در کالبد پارلمان و جریان یافتن خون جدید در شریان‌های مجلس می‌شود. تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده موید آن است مابین مجالسی که این قواعد درباره آنها وضع نشده با مجالسی که مشمول این قواعد بوده‌اند، تفاوت زیادی از این حیث دیده نمی‌شود. برخی محققان عقیده دارند که این محدودیت موجب تضعیف نقش و جایگاه قوه مقننه می‌شود». در سال93 بار دیگر این طرح مطرح شد چنانکه تعدادی از نمایندگان در حال تهیه طرحی در مجلس بودند که بر اساس این طرح قرار بود هر فرد بیش از دو دوره متوالی مجوز حضور در مجلس شورای اسلامی را نداشته باشد. در آن برهه حسین دهدشتی، عبدالکریم حسین‌زاده و جواد هروی پیشگام تهیه و تصویب این طرح بودند که باز هم به نتیجه نرسید تا اینکه روز گذشته نمایندگان پیشنهاد حسین امیری خامکانی را در الحاق بندی به ماده۳ طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی بررسی کرده و آن را به تصویب رساندند.
هرچند بسیاری از مسئولین و نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیش‌بینی کرده‌اند این لایحه توسط شورای نگهبان رد خواهد شد ولی تا وصول نتیجه بایستی منتظر بود. لایحه‌ای که تصویب شدن یا نشدن آن سبب بروز تغییرات اساسی در میدان رقابت نمایندگان در مجلس خواهد شد.
نظر دهید