نبض بازار اورمیه در دست دستفروشان/وقتی انصاف هم کم می‌آورد
چند هفته ای می‌شود که بازار آذربایجان غربی رنگ و بوی خریدهای نوروزی به خود گرفته اما در این میان بازار دستفروشان همانند هر سال داغ تر از کسب و کار بازاریان و مراکز خرید است.
سال نو در کنار تمامی آداب و رسوم خاص اش مجالی برای تأمین نیازها و مایحتاج ضروری مردم به شمار می‌رود ولی سرسام آور بودن قیمت در مراکز خرید در روزهای پایانی سال موجب رونق دست فروشی شده است.
قیمت بالای پوشاک، آجیل، کیف و کفش و سایر اقلام مورد نیاز شب عید در مراکز رسمی عرضه و فروش که در برخی مواقع تأمین آن از عهده و توان اقتصادی مردم خارج است موجب شده طی سالهای اخیر موج دست فروشی در بازار شب عید استان همانند سایر استان‌های کشور گسترده تر شود.
با وجود اینکه تضمینی برای کیفیت و استاندارد بودن اقلام عرضه شده توسط دست فروشان وجود ندارد، مردم از خرید از دست فروشان استقبال می‌کنند، چون صرفه اقتصادی برای آن‌ها خرید از این بخش عرضه لوازم مورد نیاز در شب عید است، هر چند مراکز عرضه رسمی با وجود قیمت‌های بسیار بالا و غیر منطقی نیز بازار خود را دارند.
تفاوت قیمت و گرانی برخی واحدهای عرضه در بخشهای مختلف بویژه پوشاک، کیف، کفش، ظروف و لوزام تزئینی مردم را به خرید از دست فروشان وادار کرده، این در حالی است که صاحبان مغازه‌ها نیز به این رفتار مردم دامن می‌زنند بطوریکه بر اساس مشاهدات خبرنگار مهر قیمت متفاوت یک نوع جنس در مغازه‌های مختلف و ارزان بودن نوع مشابه آن در دستفروش‌ها بازار آن‌ها را رونق بخشیده است.
هجوم دستفروشان به خیابان‌ها و معابر اصلی شهر اورمیه همانند سایر شهرهای استان و کشور بر اعتقاد کارشناسان مهر تاییدی بر نابسامانی اقتصاد استان و کشور به شمار می‌رود، مهر تاییدی بر بیکاری و نبود فرصت شغلی مناسب که اگر چاره اندیشی نشود آسیب‌های اجتماعی بیشماری در پی خواهد داشت.
مسئولیت تنظیم بازار در دست دستفروشان است
خانمی که به همراه دختر سه ساله‌اش در خیابان عطایی اورمیه مشغول خرید لباس از جوان دستفروش است در هیاهوی جمعیت نگاهم را جلب می‌کند منتظر می‌مانم تا خریدش تمام شود وقتی از او می‌پرسم چرا بجای خرید از مغازه از دستفروشان تأمین نیاز می‌کند، می‌گوید: لباس‌های دستفروشان در مقایسه با مغازه‌ها خیلی مناسب تر است.
وی ادامه می‌دهد: لباسی که الان برای دخترم خریدم تفاوت قیمت زیادی با مغازه دارد چون صاحبان مغازه برای تأمین هزینه‌های اجازه و … مجبور به فروختن پوشاک با قیمت بالا هستند این در حالی است که دستفروشان به دلیل نداشتن هزینه لباس‌ها را با قیمت مناسب عرضه می‌کنند.
وی نداشتن توان اقتصادی به همراه هزینه‌های سرسام آور عید را از دیگر دلایل سوق یافتن مردم به خرید از دستفروشان عنوان کرده و می‌افزاید: بسیاری از خانواده‌ها به دلیل قیمت‌های بالا در کنار توان اقتصادی پایین مجبور به تأمین نیازهای ضروری و در برخی مواقع تنها بر فرزندان خود هستند.
دو دختر جوان دیگری را می‌بینم که با شوق تمام مشغول زیر و رو کردن لباس‌های دستفروش هستند تا شاید بتوانند دست خالی راهی منزل نشوند وقتی از آن‌ها می‌پرسم چرا از دستفروشان مشغول خرید هستند، می گویند: در آستانه عید هر سال مغازه‌ها جنس‌های بی کیفیتی که در انبارها ذخیره کرده‌اند با قیمت بسیار بالا عرضه می‌کنند این در حالی است که همین جنس‌ها را در دستفروش ها با قیمت منطقی می‌توان پیدا کرد.
یکی از دختران جوان که دانشجوی ترم آخر کارشناسی ارشد است با انتقاد از نبود نظارت از سوی مسئولان بر بازار به خصوص در روزهای پایانی سال می‌افزاید: تنظم بازار شب عید از دیدگاه دولت خرید و ذخیره سازی میوه از جمله سیب و پرتقال است، در حالی که خرید پوشاک، کیف و کفش تازه نیز جز آداب و رسوم ایرانیان در عید نوروز محسوب می‌شود که مسئولیت تنظیم این بازار نیز به گردن دست فروشان افتاده است.
نظارت کافی بر بازار از سوی مسئولان وجود ندارد
یکی از صاحبان مغازه خیابان عطایی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص علت استقبال مردم به خرید از دستفروشان می‌گوید: در سالهای اخیر نبود نظارت و برخورد قانونی با متخلفان موجب شده است هر سال بر تعداد دستفروشان در خیابان‌های اصلی شهر اورمیه به خصوص در روزهای پایانی سال افزوده شود.
وی ادامه می‌دهد: شاید بر اساس باور عمومی اجناس عرضه شده توسط دستفروشان ارزان باشد اما هیچ تضمینی بر کیفیت آن‌ها وجود ندارد و با توجه به نبود هزینه‌های اداره یک مغازه از سوی دستفروشان موجب شده آن‌ها اجناس را به قیمت پایین تر عرضه کنند.
وی می افزاید: در سالهای اخیر چندان نظارت جدی و کافی بر بازار به خصوص در ایام پایانی سال وجود ندارد بلکه برخی اصول و ارزشها از جمله انصاف، عدالت که در سالهای گذشته در بین مردم و بازار حاکم بود نیز کمرنگ شده است.
در واحدهای تجاری لباس، کیف و کفش مراکز خرید اورمیه که عمدتاً در خیابان‌های استادان، بهداری، خیام و امام (ره) قرار دارند، قیمت‌های انواع مانتو، شلوار، بلوز، کت و شلوار و کیف و کفش با ارقام نجومی به مردم عرضه می‌شود، بطوریکه هم اکنون بازار البسه مستعمل یا دست دوم فروشان اورمیه نیز درحال عرضه لباس‌های نو با قیمت‌های باورنکردنی هستند.
معمولاً قیمت انواع لوازم مصرفی در بازارهای اصلی شهرها نسبت به مراکز خرید لوکس بالای شهر متفاوت است، این در حالی است که هم اکنون با وجود نجومی بودن قیمت برخی اجناس آن هم عمدتاً خارجی در این مراکز خرید لوکس استان، قیمت برخی اقلام همانند بازارهای اصلی و حتی کمتر از آن است.
نبود نظارت کافی و عدم برقراری ثبات قیمت اجناس در مناطق مختلف استان و بالا بودن ارزش قیمتی لوازم نسبت به شهرهای همجوار از جمله تبریز موضوعی است که مردم را طی سال‌ها آزار می‌دهد ولی مردم مجبور شدند خود را با شرایط وفق دهند و جور سختی‌ها را بکشند.
سامانه‌های پاسخگویی به شکایات مردمی باید معرفی شوند
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری آذربایجان غربی در خصوص وضعیت بازار و نبود نظارت کافی به خبرنگار مهر گفت: نظارت کافی بر بازار به خصوص در روزهای پایانی عید وجود دارد و در برخی واقع نیز شدت می‌یابد.
نادر صفرزاده در خصوص گلایه‌های مردم از تخلفات بازار و نبود نظارت کافی ادامه داد: ورود دولت به بحث تنظیم بازار در راستای صیانت از خریدار و تولیدکننده در آستانه شب عید است مردم نیز باید با بیان شکایات و گلایه‌های خود از طریق سامانه‌های موجود دولت را در این خصوص یاری دهند.
وی وظیفه ستاد تنظیم بازار را به نظم درآوردن بازار عنوان کرد و گفت: کالاهای توزیع شده توسط ستاد تنظیم بازار، چون با واسطه دولت توزیع می‌شوند باید کیفیت مطلوب داشته باشند.
صفرزاده با بیان اینکه سامانه‌های پاسخگویی به شکایات مردمی باید معرفی شوند، افزود: شبکه‌های توزیع نیز باید معرفی شده و امکان دسترسی برای عموم مردم فراهم شود.
به گفته سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری آذربایجان غربی ۲۵۰ بازرس در بخشهای کالایی و خدماتی با همکاری سازمان تعزیرات حکومتی و سایر دستگاه‌ها تا ۱۵ فروردین سال ۹۵ در اجرای طرح ویژه نظارتی همکاری خواهند داشت.
صفرزاده با اشاره به افت و خیزهای قیمت در سالهای گذشته اضافه کرد: این افت و خیزها در همه کشورها وجود دارد، اما امیدواریم امسال چنین مشکلی در هیچکدام از بخش‌ها اتفاق نیفتد و این نیازمند همدلی مسئولان و مردم در بخشهای مختلف اقتصادی است.
وی اضافه کرد: تأمین کالاهای مورد نیاز شب عید از دغدغه‌های مهم مردم به شمار می‌رود که انتظار می‌رود مسئولان مرتبط با تمام توان برای تأمین این کالاها برنامه ریزی کنند تا از ایجاد بازار سیاه جلوگیری شود.
صفرزاده گفت: یکی از وظایف اعضای ستاد تنظیم بازار ایجاد رضایتمندی بیشتر در بین مردم در ایام نوروز است که امیدواریم امسال با موفقیت بیشتری در این خصوص مأموریت‌های لازم را انجام دهیم.
اجرای طرح نظارت بر بازار عید نوروز در آذربایجان غربی آغاز شده است
معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر، از آغاز اجرای طرح ویژه نظارتی بر بازار شب عید از دیروز تا ۱۵ فرودین ماه سال آینده خبر داد و افزود: در این راستا اکیپ‌های بازرسی مشترک سازمان و تعزیرات حکومتی تشکیل شده است.
سلیمان علیزاده با اشاره به اینکه در راستای طرح نظارتی ویژه عید نظارت بر وضعیت بازار کالاها و خدمات، ایجاد زمینه مناسب برای تأمین مایحتاج عمومی و جلوگیری از تخلفات احتمالی و رسیدگی سریع به شکایات انجام می‌شود، ادامه داد: همچنین کشیک نظارت بر بازار در روزهای تعطیل نوروز در هر شهرستان دو گروه و در اورمیه ۵ گروه فعال خواهند بود.
وی با بیان اینکه این طرح با توجه به وضعیت حساس بازار با هدف جلوگیری از کمبودهای ساختگی، افزایش قیمت، احتکار و تنظیم بازار از ۱۵ اسفند ماه امسال اجرا می‌شود اعلام کرد: با متخلفان برابر قانون به شدن برخورد شده و برای بررسی پرونده به تعزیرات حکومتی و نهادهای قضایی ارجاع می‌شوند.
معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی از برگزاری جلسه هماهنگی با بازرسان صنفی و غیر صنفی جهت نحوه اجرای بهینه طرح، تشکیل اکیپ بازرسی ویژه نامحسوس و اطلاع رسانی در خصوص اجرای طرح تشدید برخورد با متخلفان در این راستا خبر داد.
به هر روی بازار شب عید فرصت خوبی برای دست فروشان و فرصت طلبان برای سو استفاده از بازاری است که مردم برای استقبال از سال جدید در حال خرید لوازم مورد نیاز خود بوده و دستگاه‌ها نیز عملاً نمی‌توانند تأثیر بسزایی در این روند داشته باشند.
سکینه اسمی/مهر
نظر دهید