عوارض فیلتر ناخواسته
اواخر آذرماه سال 96 است . روحانی مثل همیشه تصمیم می‌گیرد یکی از آن جملات طوفانی و عامه پسندش را به زبان بیاورد . از آن جملاتی که از او چهره ای دموکرات خواه و مردمی بسازد، این شد که گفت : دست وزیر ارتباطات روی دکمه فیلترینگ نخواهد رفت!
اما این‌بار بخت با حسن روحانی یار نبود ، خیلی زودتر از آنچه که فکرش را می‌کرد زیر وعده اش زد ! حوادث دی ماه را هیچ کس پیش بینی نمی‌کرد ، برخی عامل این بی سرو سامانی را تلگرام دانستند ، نتیجه آنکه به دلیل وضعیت امنیتی پیش آمده دست وزیر ارتباطات را روی دکمه فیلترینگ فشردند ! تلگرام فیلتر شد بیش از دو هفته ...و البته با پایین آوردن سرعت اینترنت برای اکثریت مردم ورود به آن حتی با فیلتر شکن دچار مشکل و خلل شد.به نظر می‌رسد فیلترینگ در آن هنگامه ضروری به نظر می‌رسید. در نهایت اوضاع دی ماه کنترل شد. اما در این میان کسب و کارها و ارتباطات مردم نیز تحت الشعاع قرار گرفت و آنها را عاصی کرد بخصوص با طولانی شدن فیلترینگ؛ تا اینکه حسن روحانی مانند ابر قهرمانان عرصه سیاست ، با نامه ای که نوشت و دستوری که داد و پافشاری‌ای که کرد دوباره عرصه تلگرام را به روی مردم گشود. به واسطه این نمایش شجاعانه باز هم به سرش زد تا برای به رخ کشیدن خود یک جمله عامه پسندانه و دموکرات طلب ماب دیگر بگوید ، درست در روزهای نخست بهمن ماه در گفت‌وگوی تلویزیونی در پاسخ به سوالی در مورد فیلترینگ گفت :« دست مان روی دکمه فیلترینگ رفت، اما نگذاشتیم دائمی شود.»
بدقولی دوم
همین اظهارات بار دیگر مردم را امیدوار کرد که ماجرای فیلترینگ را منتفی شده بدانند... اما اظهارات پیش از عید بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی آب سردی بود بر همه دل‌هایی که دوباره به اظهارات روحانی خوش بودند. بروجردی وعده داد که خیلی زود و حتی احتمالا تا پایان فروردین فیلترینگ دائمی تلگرام انجام می‌گیرد. بعد از آن نیز کسی اصل اظهارات بروجردی را زیر سوال نبرد و تنها درباره زمان فیلترینگ بحث بود. مثلا ذوالنور اصل ماجرای فیلترینگ دائم را صحیح دانست اما زمانش را نامشخص. کریمی قدوسی دیگر عضو کمیسیون امنیت هم مثل بروجردی از پایان فروردین ماه به عنوان زمان فیلترینگ سخن گفت.
حمیده زرآبادی، نماینده اصلاح طلب مجلس شورای اسلامی نیز از فیلترینگ قریب الوقوع پیام‌رسان تلگرام خبر داد و گفت: «بنابر اطلاعات موثقی که از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دارم، فیلترینگ دائم تلگرام به تصویب شورای‌عالی فضای مجازی رسیده و این اظهارات به‌نوعی زمینه‌سازی برای انجام این تصمیم در افکار عمومی است.»
و حالا غلامرضا حیدری، نماینده مردم تهران ضمن ابراز تاسف از این تصمیم بیان داشته: «طبق شنیده‌ها تصمیم قطعی برای فیلترینگ تلگرام گرفته شده است.»
این یعنی اینکه روحانی باز هم زیر قولش زد. در زمانه ای که روحانی به دلیل ماجرای برجام به شدت تحت فشار است و سرنوشت توافق هسته‌ای به عنوان بزرگترین دستاورد دولت با اما و اگرهای بسیار روبه رو است، اکنون یک دستاورد دیگر! دولت نیز با فیلترشدن تلگرام از بین خواهد رفت . با این اوصاف این سوال اکنون مطرح است که حسن روحانی چگونه می‌تواند چنین وضعیتی را کنترل کند؟ و آیا مردم این اتفاقات را به پای ناتوانی دولت روحانی می‌گذارند؟ یا او را از اساس مقصر می‌دانند ؟ یا برعکس با علم به فشارهایی که بر دولت حسن روحانی است مظلومیت دولت اکنون بیش از هر چیز به چشم می‌آید .
مظلوم نیست
علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات با اشاره به قطع تلگرام به دلیل حوادث تجمع دی ماه به آفتاب یزد گفت :«در آن زمان درصد قابل توجهی از مردم این فیلترینگ را از ناحیه روحانی نمی‌دیدند.»
وی گفت : «در دی ماه برای مردم موقتی بودن این فیلترینگ و این موضوع که چنین مسئله ای توجیه امنیتی دارد تا حدی جا افتاد. در آن زمان حسن روحانی نیز قاطع با مسئله رفع فیلترینگ تلگرام بعد از گذشت چند روز برخورد کرد و فیلترینگ رفع شد. »
وی افزود : «اما فیلترینگ این بار تلگرام از هر زاویه ای به پای حسن روحانی نوشته می‌شود. دیگر این نکته برای مردم مطرح نیست که رئیس‌جمهور تحت فشار تصمیم به این کار گرفته است .خواه ناخواه او رئیس شورای عالی امنیت ملی است.»
این فعال سیاسی ادامه داد: قطعا فیلتر تلگرام در چنین شرایطی یک نقطه ضعف برای روحانی خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا روحانی دلش به بسته شدن تلگرام راضی شده است اظهار داشت: « آقای روحانی همانطور که در بسیاری از موارد کوتاه آمده ظاهرا در این جریان هم چنین کرده است . اما روحانی در چنین شرایطی باید رابطه محکمی با مردم داشته باشد ولی متاسفانه این رابطه را برقرار نکرده است. او باید در این زمینه شفاف‌سازی کند. رئیس‌جمهور اگر ارتباط بر قرار کردن صادقانه با مردم را در این سال‌ها در دستور کار قرار داده و با مردم درباره اقداماتی که موجب نارضایتی مردم است صحبت می‌کرد، بهتر می‌توانست فیلترینگ تلگرام را در چنین شرایطی برای مردم توجیه کند.»
صوفی تاکید کرد: «در حال حاضر به دلیل آنکه ارتباط لازمه برقرار نیست به مردم بی اعتنایی شده است مردم روحانی را مظلوم نمی‌دانند.»
فشار بر دولت پذیرفتنی است اما ...
اظهارات صوفی آیا به این معناست که مردم تحت فشار بودن دولت را به هیچ وجه نمی‌پذیرند ؟پرسشی که غلامرضا ظریفیان دیگر فعال سیاسی درباره آن می‌گوید: مردم با مشکلات و تنگناها آشنا هستند، آنها دست بسته بودن دولت را در برخی زمینه‌ها درک می‌کنند اما قطعا همین دست بسته بودن را به نوعی ضعف دولت نیز تلقی خواهند کرد.
وی می‌گوید: شاید مردم بپذیرند که بستن تلگرام خواسته دولت نیست ، اما بی تردید این را هم می‌دانند که دولت توانایی چانه زنی را دارد از همین رو نقد بسیار جدی از سوی افکار عمومی نسبت به دولت وارد است که روحانی و تیمش را ناتوان ارزیابی کنند .
ظریفیان با اشاره به اینکه ضعف دولت در زمینه‌های مختلف از جمله فیلترینگ تلگرام یک پیامد وسیع اجتماعی دارد اظهار داشت : مردمی که در هنگامه انتخابات به امید زندگی بهتر، اشتغال و عزت و سربلندی در انتخابات حضور می‌یابند به این تلقی می‌رسند که حضورشان تاثیر چندانی در این موضوعات ندارد و این باعث می‌شود که جامعه احساس کند آنچه که به واسطه حضورشان در انتخابات رخ می‌دهد بسیار محدود است .
وی ادامه می‌دهد : با این شرایط حضور مردم در عرصه تعیین سرنوشت‌شان آسیب خواهد دید.
ظریفیان تاکید کرد : در بحث فیلترینگ تلگرام سه دیدگاه توامان برای مردم وجود دارد؛ نخست اینکه ملت می‌دانند برای دولت محدودیت‌هایی وجود دارد، دوم اینکه مردم یقین هم دارند که دولت از ظرفیت‌های خودش آنگونه که باید استفاده نمی‌کند و سوم اینکه اینکه این موضوع آسیب جدی به حضور مردم در تعیین سرنوشت‌شان خواهد گذاشت .
نتیجه چه خواهد شد
دولت باید به خوبی بداند که افکار عمومی نسبت به فیلترینگ تلگرام حساسیت‌های جدی دارد ، بسیار مهم است که دولت با این حساسیت مردم چگونه روبه رو خواهد شد، دامنه آسیب‌های ملی به واسطه شنیده شدن زمزمه‌های فیلترینگ تلگرام می‌تواند به مراتب فراتر از کمتر شدن محبوبیت دولت به دلیل عدم تحقق وعده‌هایش باشد .
جامعه ای که امروز احساس می‌کند آن تصور ابتدایی که درباره برجام وجود داشت غلط بوده و اکنون خود را در برابر فیلترینگ تلگرام نیز می‌بینید . آن هم تلگرامی که در این چند ساله به یک ابزار حیاتی برای ایرانیان چه در رابطه‌های کاری و چه رابطه‌های اجتماعی شان تبدیل شده معلوم است که چه ذهنیتی پیدا می‌کند.
جامعه ایران نیاز جدی به امید و اعتماد دارد حال آنکه برخورد غیر کارشناسانه با امور عمومی مردم که فیلترینگ شبکه‌های مجازی هم جزوی از آن اتفاقات غیر کارشناسی است ، این دو اصل (امید و اعتماد) را که مثل هوا برای تنفس، برای یک جامعه لازم است را از آن می‌گیرد. بی‌تردید توانایی‌های سخت افزاری و نرم افزاری امروز نمی‌تواند مانع اینگونه ارتباطات شود و مردم از طرق دیگری ارتباط شان را ادامه می‌دهند کما اینکه فیلترینگ تلگرام در روسیه ، استفاده از این شبکه را با اقبال بیشتر مردم روبه روکرده است مطمئنا این روش نسبت به فیلترینگ در کشور ما نیز انجام خواهد گرفت؛ روشی که معنای خوبی برای مسئولان دولتی نخواهد داشت.
روزنامه آفتاب
نظر دهید