عوارض کشیدن سیگار در دوران بارداری و روش‌های ترک آن
دکتر میترا حبیب‌زاده، متخصص و جراح زنان، زایمان و نازایی در ارومیه در گفت‌وگو با سرویس سلامت باریش نیوز، اظهار کرد: نوزادانی که در دوران جنینی بیشتر در معرض دود سیگار قرار داشته اند دو برابر بیشتر از سایر نوزادان در معرض خطر مرگ در اثر SID(سندرم مرگ ناگهانی نوزاد) قرار دارند. همه ما کم و بیش با عوارض ناشی از مصرف دخانیات آشنا هستیم و می‌دانیم که چه خطراتی در اثر آن می‌تواند به وجود آید و زندگی ما را به خطر بیندازد.
وی افزود: اما این خطرات در برخی موارد بسیار شدیدتر می‌شود و اثرات جبران ناپذیری به بار می‌آورد مثل زمانی که فرد سیگاری دچار بیماری قلبی و یا آسم باشد و یا اینکه باردار باشد.اثرات زیانبار مصرف دخانیات فقط افراد سیگاری را درگیر نمی‌کند بلکه آن‌هایی که در مجاورت این افراد هستند نیز صدمات زیادی می‌بینند مخصوصا خانم‌های باردار.
وی گفت: طبق تحقیقات به عمل آمده کودکانی که از این دسته مادران تولید میشوند (مادرانی که در مجاورت افراد سیگاری زندگی می‌کنند) در 2 سالگی از مهارت‌های رشدی و شناختی کمتری نسبت به کودکانی که اصلا در معرض دود سیگار و دخانیات نبوده‌اند، برخوردارند بنابراین حتی اگر خودتان سیگار مصرف نمی‌کنید، سعی کنید در مجاورت افراد سیگاری نیز نباشید.
حبیب زاده در ادامه گفت: وقتی که شما سیگار می‌کشید... نوزادتان هم سیگار می‌کشد. وقتی که شما سیگار می‌کشید، موادی سمی نظیر نیکوتین، سرب، آرسنیک و کربن منو اکسید را وارد بدن خود می‌کنید. این مواد سمی وارد جفت میشوند، که بافتی است که شما را به نوزادتان متصل کرده و اکسیژن و مواد مغذی را به او رسانده و مواد زاید را از او دور می‌کند. این مواد سمی باعث میشوند که نوزادتان به منبع مناسبی از مواد مغذی مورد نیاز و همچنین اکسیژن کافی برای رشد خود، دست پیدا نکند.
وی افزود: سیگار کشیدن در دوران بارداری می‌تواند موجب به دنیا آمدن نوزاد کم وزن، زایمان زودرس، یا حتی مرگ نوزاد شود.سیگار کشیدن در دوران بارداری، علت ۲۰ تا ۳۰ درصد از به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم، ۱۴ درصد از زایمان‌های زودرس و ۱۰ درصد از مرگ و میر نوزادان تخمین زده شده است.
وی گفت: استنشاق دود سیگار دیگران نیز می‌تواند مشکلاتی را برای نوزاد به وجود بیاورد. مطالعات جدید نشان می‌دهند که اگر زن بارداری در معرض دود سیگار دیگران قرار بگیرد همین خطرات او را تهدید می‌کنند، مثلاً احتمال بیشتری دارد که وزن نوزادش طبیعی نبوده (بسیار کم باشد)، یا مشکلاتی در زمینه سلامتی داشته باشد.
حبیب زاده گفت: سیگار کشیدن می‌تواند موجب بروز مشکلاتی بلندمدت برای کودکتان شود.سیگار کشیدن در دوران بارداری می‌تواند موجب شود که نوزادتان بیشتر سرما بخورد و مشکلات ریوی پیدا کند، در آینده به اختلالات یادگیری دچار شود و یا به مشکلاتی در فرآیند رشد جسمانی خود دچار شود.
وی ادامه داد: اگر مادری پس از به دنیا آمدن فرزندش به سیگار کشیدن خود ادامه دهد، نوزادش بیشتر سرما می‌خورد، سرفه می‌کند و یا به عفونت‌های گوش میانی مبتلا می‌شود. نوزادان ریه‌های بسیار کوچکی دارند و دود سیگار تنفس را برای آن‌ها بسیار مشکل‌تر می‌کند. این امر می‌تواند موجب ابتلای نوزاد به برونشیت یا ذات الریه شود.
حبیب‌زاده در مورد عوارض سیگار کشیدن روی جنین، عنوان کرد:
-این نوزادان در دوران جنینی تمرینات و حرکات تنفسی را کندتر انجام می‌دهند و یا اصلا انجام نمی‌دهند.
-بیشتر به آلرژی و آسم دچار میشوند.
-بیشتر از سایر نوزادان به عفونت گوش میانی دچار میشوند.
-ریه آن‌ها عملکرد مساعدی ندارد.
-بیشتر در معرض بروز بیماری‌های قلبی و حتی سرطان هستند.
-در مدرسه عملکرد ضعیف‌تری دارند و دیرتر یاد می‌گیرند.
وی در جواب سوال اول؛ اگر مادری که شیر می‌دهد، سیگار بکشد، چه خطراتی برای فرزندش به وجود می آید؟ گفت: نیکوتین موجود در سیگار از طریق شیر مادر وارد بدن نوزاد می‌شود و ایجاد حالت تهوع و استفراغ می‌کند و حتی تعادل نوزاد را به هنگام خواب به هم می‌زند. خانم‌های سیگاری اغلب نمی‌توانند به نوزادان خود به اندازه کافی شیر دهند چرا که حجم شیرشان کاهش می‌یابد.
وی در ادامه در جواب سوال دوم؛ چـرا برخـی از مادران سیگاری کودکان سالم به دنیا می‌آورند؟ افزود: شاید برخی از این مادران خوش اقبال بوده باشند چرا که احتمال بروز خطرات و مشکلات مربوط به سلامت جنین در چنین شرایطی بسیار افزایش می‌یابد. ممکن است نوزاد به صورت نارس به دنیا بیاید یعنی زودتر از موعد وقتی که هنوز ریه‌های او آماده نشده‌اند و در پی آن برخی مشکلات جدی تنفسی به وجود می‌آید.
حبیب زاده ادامه داد: خانم‌های سیگاری که قصد باردار شدن دارند بهتر است قبل از آن به فکر ترک سیگار خود باشند چون باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جنین خواهد شد. مطابق آمار در کشور ما حدود ۱۰ درصد افراد دخانیات استعمال می‌کنند. این رقم میان آقایان حدود ۲۲ درصد و در خانم‌ها حدود ۲ درصد است. در شهرهای مختلف و حتی کلانشهرهایی مانند تهران، میزان مصرف دخانیات در مناطق مختلف، متفاوت است؛ مثلا در مناطق ۱ و ۲ تهران، شیوع استعمال دخانیات هم به صورت روزانه، هم تفریحی و حتی تجربی به نسبت سایر ناحیه‌ها بالاتر است. این مسئله زنگ خطری است که باید دلایل و راهکارهای آن بررسی شود اما آمار رسمی در مورد میزان استعمال دخانیات در خانم‌های باردار وجود ندارد.
وی در ادامه در جواب سوال سوم؛ مصرف سیگار یا قلیان در سن باروری و در دوران بارداری چه عارضه‌هایی می‌تواند داشته باشد؟گفت: مضرات مصرف دخانیات از هر نوع در دوران بارداری به ۳ گروه تقسیم می شود؛ دوره قبل از بارداری، طی بارداری و بعد از آن. استعمال دخانیات در دوره قبل از بارداری باعث تاخیر لقاح می‌شود. ثابت شده تاخیر لقاح در خانم‌های سیگاری در مقایسه با خانم‌های غیرسیگاری ۴۰ درصد بالاتر است. در صورتی که خانمی بتواند باردار شود، استعمال سیگار و قلیان حتی به میزان کم در دوران بارداری تا ۷۵ درصد احتمال بارداری خارج از رحمی را بالا می‌برد و احتمال سقط خود به خودی را ۲ برابر افزایش می‌دهد. در ختم بارداری نیز احتمال زایمان پیش از موعد در این گروه از خانم ها، ۲ برابر سایرین است. اگر خانم سیگاری بتواند زایمان کند، نوزادی با وزن تولد پایین خواهد داشت که میزان اکسیژن خونش بسیار کم است.
وی در ادامه در جواب سوال چهارم؛ در دوران شیردهی چطور؟ مضرات سیگار می‌تواند به نوزاد منتقل شود؟ گفت: متاسفانه خانم‌های سیگاری تازه مادر شده عادت‌های نامناسبی دارند؛ مثلا تمایل به شیردهی در این خانم‌ها ۸ برابر کمتر است و گمان می‌کنند با شیر ندادن جلوی انتقال مضرات دخانیات را به نوزادشان می‌گیرند اما حقیقت این است که نوزاد این خانم‌ها، سیگاری دست دوم محسوب می‌شود و سیگار مادر تاثیر مخربی بر سلامت نوزاد خواهد داشت.
وی در ادامه در جواب سوال پنجم؛ با این حساب، خانم‌های سیگاری باید هر چه سریع‌تر سیگار را ترک کنند، گفت: بله اما متاسفانه تنها ۲۵ درصد خانم‌ها به دلیل بارداری سیگار را ترک می‌کنند و خیلی خوب است که چنین خانم‌های باانگیزهای معرفی شوند. خانمی که به خاطر عشق به فرزندش حاضر است تلاش کند.
وی در ادامه در جواب سوال ششم؛ مصرف چه میزان سیگار در طول بارداری می‌تواند کم خطر باشد؟ گفت: از نظر علمی ثابت شده هیچ میزان مصرف دخانیات بی ضرر نیست. تا سال ۱۹۸۰ ارزیابی‌ها گمان می‌کردند تا تعداد مشخصی (۵- صفر نخ) مصرف سیگار در بارداری ضرر ندارد اما حدود ۳۰ سال است این فرضیه رد شده و امروزه استعمال دخانیات در هیچ حدی سالم گزارش نشده است.
حبیب زاده در مورد اینکه چند ساعت پس از ترک سیگار بدن ایمن می‌شود، اظهار کرد:
* حداقل ۸ ساعت طول می کشد تا میزان مونو اکسید کربن در خون کاهش یابد و میزان آن به حد طبیعی مونو اکسید کربن در خون یک فرد طبیعی در محیط برسد.
* ۷۲ ساعت تا ۹ ساعت طول می کشد تا تنفس رک فرد سیگاری راحت تر شود.
* بین ۲۰ دقیقه تا ۳ ماه طول می کشد تا فشار خونی که در اثر استعمال دخانیات بالا رفته به حد خود در قبل از آغاز استعمال دخانیات برسد.
* ۲۴ ساعت طول می کشد تا نیکوتین از خون خارج شود.
* ۱۰-۵ ساعت طول می کشد تا وضعیت قلبی – عروقی فرد همانند یک فرد غیرسیگاری شود و ۵ سال بعد از ترک سیگار، خطر سکته قلبی در فرد مثل یک فرد غیرسیگاری می شود.
* ۱۵-۱۰ سال طول می‌کشد که احتمال ابتلا به سرطان های مختلف از فرد دور شود.
متخصص زنان، زایمان و نازایی در ارومیه، در پایان تصریح کرد: بهترین روش ترک سیگار در دوران بارداری استفاده از جلسه های مشاوره و روان درمانی است. در صورتی که میزان وابستگی خانمی به دخانیات بالا باشد و نتواند تنها با مشاوره سیگار را ترک کند، بهترین روش موثر استفاده از برچسب های نیکوتینی است این برچسب‌ها معمولا روی بازی چسبانده میشوند و با توجه به میزان وابستگی فرد به سیگار، نیکوتین وارد بدنش می کنند. مخی توان برچسب نیکوتین را به صورت آزاد از داروخانه ها تهیه کرد.سایر محصولات جایگزین نیکوتین مثل آدامس یا پاستیل نیز کارکرد مشابهی دارند. دقت کنید مصرف هرگونه داروی ترک سیگار در دوران بارداری ممنوع است.
آدرس و شماره تماس دکتر میترا حبیب زاده، متخصص، جراح زنان، زایمان و نازایی در ارومیه
ارومیه: خیابان حسنی، روبروی بیمارستان مهزاد، ساختمان لقمان ۳، طبقه 2
شماره تماس: 09153414736_33431204
نظر دهید